Η παγωμένη Ισλανδία της ελληνικής πολιτικής

Στο σημερινό φύλλο της εφημερίδας "Καθημερινή" και στην (πορτοκαλί) σελίδα 26 αυτής μπορεί να  διαβάσει κανείς : "Στη διαγραφή του 25% του ενυπόθηκου χρέους των νοικοκυριών έχουν προχωρήσει οι ισλανδικές τράπεζες ... Κατόπιν συμφωνίας μεταξύ κυβέρνησης και τραπεζών έχουν διαγραφεί χρέη αντίστοιχα με το 13% του ΑΕΠ της χώρας, τα οποία υπερέβαιναν το 110% της αξίας της κατοικίας κάθε νοικοκυριού ... Μετά την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος και της οικονομίας της Ισλανδίας προ τετραετίας κατέστη σαφές ότι η χώρα μπορούσε να εγγυηθεί μόνον για τις εσωτερικές υποχρεώσεις των τραπεζών αλλά όχι τις εξωτερικές, αφήνοντας εκτεθειμένους τους πελάτες των ισλανδικών τραπεζών σε Βρετανία και Ολλανδία. Ήταν μια επιλογή που οδήγησε σε βαθιές τριβές τις διπλωματικές σχέσεις της Ισλανδίας με τη Βρετανία και την Ολλανδία, δύο χώρες που οι ισλανδικές τράπεζες είχαν αναπτύξει μεγάλη παρουσία την τελευταία δεκαετία. Οι πολίτες της χώρας καταψήφισαν δύο φορές με δημοψήφισμα συμφωνία της κυβέρνησης μεμε τη Βρετανία και την Ολλανδία για την αποπληρωμή χρεών 5 δισ. ευρώ ... Φέτος, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, ο ρυθμός ανάπτυξης της ισλανδικής οικονομίας αναμένεται να ξεπεράσει το μέσο όρο της Ευρωζώνης και του αναπτυγμένου κόσμου ... Η Ισλανδία δεν έχει ακόμη επιλύσει τα οικονομικά της προβλήματα, αλλά το κόστος ασφάλισης των επενδυτών από τον κίβνδυνο χρεοκοπίας κυμαίνεται πλέον στα ίδια επίπεδα με το κόστος του Βελγίου ... Αντίθετα, η Ιρλανδία ανέλαβε την εγγύηση όλων των υποχρεώσεων και των περιουσιακών στοιχέιων των τραπεζών της, στο εσωτερικό και στο εσωτερικό, με την οικονομία να λυγίζει κάτω από το αβάσταχτο βάρος της διάσωσής τους. Δύο χρόνια μετά την τραπεζική κρίση της Ιρλανδίας, η οικονομία παραμένει ασθενική και οι τράπεζες προσπαθούν να απαλλαγούν ακόμη από προβληματικά δάνεια. Χθες η Bank of Ireland δήλωσε ότι τα προβληματικά δάνεια στο χαρτοφυλάκιό της αναμένεται ότι θα κορυφωθούν μέσα στο 2012, προτού να αρχίσουν να υποχωρούν σταδιακά."

Είδες ένα σύμφωνο διαφορά τι κάνει ; Η Ιρλανδία της ασφάλειας του ευρώ, της κοινωνίας που (δήθεν) σκύβει το κεφάλι και υπομένει τις συνταγές της Ε.Ε., η χώρα υπόδειγμα των ανακοινώσεων των αρχηγών κρατών της Ε.Ε. που δέχεται αδιαμαρτύρητα τις έξωθεν περικοπές και παλεύει με νύχια και με δόντια να ξεπεράσει την κρίση εντός του πλαισίου που αποφασίζει ο γαλλογερμανικός άξονας νοσεί ακόμη. Η ημίτρελη νησιωτική Ισλανδία της κορώνας (σαν της Ελλάδα της δραχμής που μας απειλούν οι εγχώριοι τραπεζίτες και οι ευτραφείς Βενιζέλοι) βρήκε τον τρόπο να αντεπεξέλθει, με δημοψηφίσματα και θαραλλέες λαϊκές αποφάσεις, τις οποίες οι εκλεγμένοι πολιτικοί τους ανέλαβαν να υποστηρίξουν στο εξωτερικό. 

Εδώ, η ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών με προνομιούχες μετοχές, η διασπορά του φόβου της ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας που θα διαλύσει κάθε δομική έννοια εύρρυθμης κοινωνικής συνύπαρξης, αν πούμε όχι, όπως επίσης και η διαρκής γενική άρνηση της επίσημης (κοινοβουλευτικής) αριστεράς να επεξεργαστεί ένα διαφορετικό από το επιβαλλόμενο αλλά βιώσιμο πλάνο αναγκαίων μεταρρυθμίσεων, αποδεικνύουν πόσο μακριά είναι από εμάς η Ισλανδία, αν επιχειρήσεις να πας σε αυτή από εδώ με γαϊδούρι.

Η ισλανδική οικονομία, με ΑΕΠ 13 δισ. δολαρίων, συρρικνώθηκε κατά 6,7% το 2009, αλλά σημείωσε ανάπτυξη 2,9% το 2011 και θα αναπτυχθεί κατά 2,4% φέτος και το 2013, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, ενώ οι χώρες του ΟΟΣΑ προβλέπεται να αναπτυχθούν μόνο κατά 1,6%. Οι τιμές των κατοικιών στη χώρα είναι σήμερα μόνο περίπου 3% χαμηλότερες από τις τιμές που ίσχυαν τον Σεπτέμβριο του 2008, λίγο πριν από την κρίση. Ο οίκος Fitch αναβάθμισε την περασμένη εβδομάδα το αξιόχρεο της Ισλανδίας σε διαβαθμισμένο επίπεδο με σταθερή προοπτική και δήλωσε ότι «ήταν επιτυχημένη η ανορθόδοξη πολιτική της για την αντιμετώπιση της κρίσης». Η προσέγγιση της Ισλανδίας για την αντιμετώπιση της κατάρρευσης ήταν να θέτει κάθε φορά τις ανάγκες του πληθυσμού της επάνω από εκείνες των αγορών. Μόλις τον Οκτώβριο του 2008 έγινε φανερό ότι οι τράπεζες της χώρας δεν ήταν δυνατό να σωθούν, η κυβέρνηση παρενέβη, θωράκισε τους εγχώριους τραπεζικούς λογαριασμούς και άφησε τους διεθνείς πιστωτές να κλυδωνίζονται. Η κεντρική τράπεζα εισήγαγε ελέγχους στην κίνηση κεφαλαίων για να σταματήσει το ξεπούλημα της κορώνας και δημιουργήθηκαν νέες κρατικά ελεγχόμενες τράπεζες από τα κατάλοιπα των χρεοκοπημένων τραπεζών.