Ντεμοντέ άστρα

Σύμφωνα με τη φιλόσοφο Hannah Arendt "η λέξη revolution ήταν αρχικά ένας αστρονομικός όρος ο οποίος απέκτησε αυξανόμενη σπουδαιότητα στις φυσικές επιστήμες μέσα από το έργο του Κοπέρνικου ... διατήρησε την ακριβή λατινική του σημασία, που αφορούσε την κανονική, επαναλαμβανόμενη κίνηση των αστεριών, η οποία, εφ' όσον ήταν γνωστό ότι είναι πέρα από την επιρροή του ανθρώπου και επομένως αναπόδραστη, δεν χαρακτηριζόταν σίγουρα ούτε από καινοτομία ούτε από βία. Αντίθετα, η λέξη σαφώς υποδηλώνει μια επαναλαμβανόμενη, κυκλική κίνηση ... τίποτα δεν θα μπορούσε να είναι πιο μακριά από την αρχική έννοια της λέξης revolution από την ιδέα η οποία διακατείχε όλους τους επαναστάτες, ότι δηλαδή ήταν παράγοντες μιας διαδικασίας που σηματοδοτεί το οριστικό τέλος μιας παλιάς τάξης πραγμάτων και προκαλεί τη γέννηση ενός νέου κόσμου ... τον 17ο αιώνα, όταν βρίσκουμε για πρώτη φορά τη λέξη ως πολιτικό όρο, το μεταφορικό περεχόμενο ήταν ακόμα πιο κοντά προς το αρχικό νόημα της λέξης, γιατί χρησιμοποιήθηκε για μια κίνηση επιστροφής σε κάποιο προηγούμενο σημείο και, κατ' επέκταση, για την επαναφορά σε μια προηγούμενη τάξη πραγμάτων ... το γεγονός ότι η λέξη revolution σήμαινε αρχικά αποκατάσταση, δηλαδή κάτι που για μας είναι το ακριβώς αντίθετο της επανάστασης δεν αποτελεί απλό σημασιολογικό παράδοξο. Οι επαναστάσεις του 17ου και του 18ου αιώνα, οι οποίες σ' εμάς φαίνεται ότι παρουσιάζουν όλες τις ενδείξεις ενός νέου πνεύματος ... ξεκίνησαν με την πρόθεση της παλινόρθωσης ... διατείνονταν με κάθε ειλικρίνεια ότι ήθελαν να επιστρέψουν σε παλαιότερους καιρούς, όταν τα πράγματα ήταν όπως έπρεπε να είναι ... Από αυτή και από άλλες απόψεις, μπαίνει κάποιος στον πειρασμό να υποστηρίξει ότι οι ηγέτες των επαναστάσεων ήταν ντεμοντέ σε σχέση με τον καιρό τους ... Ενώ τα στοιχεία της καινοτομίας, της νέας αρχής και της βίας, όλα στενά συνδεδεμένα με την αντίληψή μας για την επανάσταση, απουσιάζουν πρόδηλα από την αρχική σημασία της λέξης καθώς και από την πρώτη μεταφορική χρήση της στην πολιτική γλώσσα, υπάρχει και μια άλλη συνεκδοχή του αστρονομικού όρου ... είναι η έννοια του ακαταμάχητου, το γεγονός ότι η περιστροφική κίνηση των άστρων ακολουθεί έναν προκαθορισμένο δρόμο και δεν επηρεάζεται καθόλου από την ανθρώπινη δύναμη ... η έμφαση μετατοπίζεται από τη νομοτέλεια της περιστροφικής, κυκλικής κίνησης στον αναπόδραστο χαρακτήρα της. Η κίνηση παρομοιάζεται με την κίνηση των άστρων αλλά αυτό που τονίζεται τώρα είναι πως δεν μπορεί να τη σταματήσει καμιά ανθρώπινη δύναμη και επομένως είναι νόμος από μόνη της."

Αποσπάσματα από το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου της "Για την επανάσταση" (Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, μετ. Αγγελική Στουπάκη). 

Αντί δικού μου σχολίου στα γραφόμενα της γερμανοεβραίας Σωτηρίας Μπέλλου της πολιτικής θεωρίας, το σχόλιο του Albrecht Wellmer :

"Στη μελέτη της Για την επανάσταση η Χάννα Άρεντ υπέβαλε την φιλελεύθερη - δημοκρατική και τη μαρξιστική παράδοση, δηλαδή τις δύο κυρίαρχες πολιτικές παραδόσεις των τελευταίων εκατόν πενήντα χρόνων, σε ένα είδος επανεκτίμησης. Ούτε οι φιλελεύθεροι δημοκράτες ούτε οι μαρξιστές - αυτή είναι η βασική της θέση - κατανόησαν το δράμα των επαναστάσεων των νεότερων χρόνων, γιατί κανένας δεν κατάλαβε ότι το αυθεντικά επαναστατικό στοιχείο τους ήταν η διαρκώς αποτυγχάνουσα προσπάθεια μιας constitutio libertatis - η προσπάθεια συγκρότησης ενός πολιτικού χώρου δημόσιας ελευθερίας, όπου οι άνθρωποι θα έπαιρναν στα χέρια τους τις κοινές τους υποθέσεις ως ελεύθεροι και ίσοι πολίτες. Τόσο οι φιλελεύθεροι όσο και οι μαρξιστές παρέμειναν εγκλωβισμένοι σε μια αντίληψη του πολιτικού σύμφωνα με την οποία ο τελικός σκοπός της πολιτικής είναι κάτι πέρα από την πολιτική - είτε πρόκειται για την ανεμπόδιστη επιδίωξη των εκάστοτε ατομικών συμφερόντων, είτε για την ιδιωτική ευημερία των πολιτών, είτε για την εγκαθίδρυση μιας αταξικής κοινωνίας ..."